En nu? Een boek van Jan Bransen

 Jan Bransen geeft in dit boek 11 transformaties of transities weer die we als mensheid kunnen maken. 

0: Filosofie: van discipline naar publieke praktijk

1: Van heerser naar debutant

2: Van imagomanagement naar zelfzorg

3: Van controle naar toewijding

4: Van gedachtewereld naar leefomgeving

5: Van cockpit naar speelveld

6: Van fatsoen naar gastvrijheid

7: Van oplossing naar improvisatie

8: Van macht naar vertrouwen

9: Van overleven naar loslaten

10: Van beheersen naar ontmoeten

Jan Bransen is in 1984 afgestudeerd in de wijsgerige antropologie. Twee jaar later kreeg ik college van Petran Kockelkoren. Het is nu 40 jaar later. 

Wijsgerige antropologie  gaat over de vraag wat de mens tot mens maakt. Jan Bransen is zich anno 2024 uitstekend bewust welke vooronderstellingen in deze vraag verborgen zitten. Maar hij gaat toch de uitdaging aan en komt er op uit dat de mens zich onderscheidt van dieren en planten vanwege zijn opvoedbaarheid. Hij komt hierop omdat de mens in staat is tot zelf- reflexie.   Geen nature nurture tegenstelling. 

Ik haal wel wat leuke dingen uit dit boek. De link tussen vrije wil en toewijding is mooi.

Bijvoorbeeld de 4E cognitie als alternatief voor het computermodel met input, verwerking en output.

Ook veel leuke voorbeelden in dit boek. Zoals de jarige burgemeesters. Dit vond ik een erg leuk voorbeeld waar veel interessante filosofie door Jan Bransen aan opgehangen wordt. In een radioprogramma in de jaren 70 werd elke week een jarige burgemeester uitgenodigd. Die mochten een verzoeknummer indienen. Ze kozen massaal voor My Way van Frank Sinatra, dat werd zodanig voorspelbaar dat de omroep dat nummer uit ging sluiten. Het maakt heel mooi de paradox tussen voorspelbaarheid en vrijheid zichtbaar. En wat is authenticiteit eigenlijk. Hoe authentiek ben je als je allemaal onafhankelijk van elkaar kiest voor dat ene nummer. Hoe belangrijk is authenticiteit? Jan Bransen vindt toewijding belangrijker. Voorspelbaarheid is in sommige opzichten heel belangrijk voor één burgemeester. Integriteit, betrouwbaarheid, betrokkenheid, eerlijkheid, dat zijn bindmiddelen voor een gemeenschap. Dienstbaarheid is er ook zo eentje. Authenticiteit kan ook leiden naar individualisme, solipsisme, imagomanagement en uiteindelijk eenzaamheid. Heel authentiek vooral met jezelf bezig zijn. 

In plaats daarvan stelt Bransen beweging 4 voor, van gedachtenwereld naar leefomgeving.