Friday 27 January 2023

Het grote God is dood cluedo

 God is dood, we gaan op zoek naar het lijk, het wapen, de plaats en het motief. Dat doen we buiten.

Laten we beginnen bij Nietzsche. De dolle mens loopt met een lantaarn over de markt bij klaarlichte dag en verkondigd dat God dood is en dat de mensen hem hebben vermoord. 

Zarathustra komt van de berg af om de mensen te vertellen dat God dood is en dat in zijn plaats de Ubermensch zal komen.

Maar God was dus al dood toen Nietzsche er over schreef. Tijdens de late middeleeuwen waren er Godsbewijzen. Blijkbaar was het nodig om te bewijzen dat God bestaat. Thomas van Aquino had er 5. 

Descartes ging daar toch weer over twijfelen. Zijn methodische twijfel leidde tot conclusies die "helder en duidelijk", zoals "ik denk dus ik besta". Vandaaruit wist hij toch weer tot het bestaan van God te redeneren, 

Ook in de huidige tijd zijn er nog steeds mensen die trachten op een wetenschappelijke manier het bestaan van God aan te tonen, terwijl Nietzsche al duidelijk heeft gemaakt dat hij dood is. Op Wikipedia staat een religieuze beslisboom.

Atheisme wordt al genoemd bij de romeinen, maar vooral als verwijt naar christenen en andere monotheisten. Het lijkt meer een scheldwoord te zijn dan dat mensen daadwerkelijk niet geloven in goden

In India was 600 voor christus wél sprake van een atheistische denkschool.

In het middeleeuwse Arabië waren een aantal atheistische denkers. Aan het eind van de middeleeuwen begon in Europa de scheiding tussen hoop en rede. Galileo Galilei. Rekenmachine

Heeft Spinoza het gedaan? Hij beweerde dat natuurwetten de werking van het universum verklaren.

Of was het Matthias Knutzen. Of Hume of Kant?

Deze filosofen hebben van alles geschreven over het niet bestaan van God, maar hebben ze hem ook vermoord? 

Of kwam het door het opkomende kapitalisme waardoor de gilden verdwenen en het materialisme en het utilitarisme steeds meer terrein wonnen? De eerste aanzet tot industrialisatie. 

Was het het geld? Door de strooptochten ("ontdekkingsreizen") werden burgers in West Europa ontzettend rijk. Ze hadden God niet meer nodig, behalve dan om de overwonnenen in andere landen te onderdrukken.

Is God echt wel dood? Nietzsche denkt van wel, omdat mensen geen moreel kompas meer hebben. Alleen de Ubermensch is zelf in staat om een moreel kompas te maken.

 



Monday 2 January 2023

Een boek schrijven

Waarom zou ik een boek schrijven? Waarom zou je überhaupt een boek schrijven? Wie schrijft er nou nog een boek? Is het een soort zelfbevrediging? Een ejaculatie van woorden die je op papier spuit? Of schrijf je vanuit een goede bedoeling? Om de wereld te redden, om mensen te helpen, om mensen te plezieren? Kan je de wereld (een beetje) redden met een boek?

George Bataille beweerde dat de schrijver zichzelf moet offeren. Daarmee bedoelt hij dat een schrijver alleen dan serieus bezig met literatuur als hij tijdens het schrijven in steeds grotere vertwijfeling raakt en uiteindelijk een onafgemaakt werk oplevert. Bataille noemt "Op zoek naar een verloren tijd" van Marcel Proust. Die heb ik niet gelezen.  "De man zonder eigenschappen" van Robert Musil heb ik me het afgelopen halfjaar met veel plezier doorheen geworsteld. En dat is er volgens mij ook zo één waar de schrijver geen eind aan kon breien omdat hij het zelf niet meer wist.

Waar zou ik, als ik dan toch een boek zou willen schrijven, het over willen hebben? Het zou logisch zijn om op zoek te gaan naar de rode draad. Ik heb me jarenlang verdiept in filosofie en religie en in de relatie tussen mens en natuur. Over deze onderwerpen is best nog een boek te schrijven. Er is al heel veel over geschreven. De vraag is of ik nog wel iets nieuws te melden heb. Of zelfs iets revolutionairs. 

Als ik een onderwerp of thema bedacht heb dan kan ik beginnen door ChatGPT te vragen om er een essay over te schrijven. Een paar keer herhalen, vervolgens wat aanpassen en voilá, een boek.