Het leek zo'n goed idee, toen, tijdens de retraite in het EIAB. Een meiviering in het voedselbos. In het EIAB was ik in een dromerige context. En nu weer gewoon thuis.
Het leek zo'n mooi idee, nieuwe manieren om je te verbinden met de natuur vinden. Dat was de boodschap van de sprekers op het afscheid van Matthijs Schouten op Radio Kootwijk. In Radio Kootwijk was ik in een kathedraal, in nu weer gewoon thuis.
Het starten van nieuwe manieren gaat niet vanzelf. En het gaat niet alleen. Ik ben geen guru die mensen dingen laat doen die eigenlijk tegen hun zin zijn.
Misschien is het nog te vroeg. Misschien is de tijd nog niet rijp. Maar misschien is mijn enthousiasme een eerste opening. Hopelijk roept mijn voorstel voor een ceremoniële meiviering niet teveel weerstand op.
Het lijkt er op dat Boeddhisme hier in de straat beter geland is. We zijn hier komen wonen na een tip van mensen die we in Plum Village hebben ontmoet. Er is een kleine straat-sangha. We mediteren samen met een paar mensen uit de straat sinds 13 jaar, een stevige traditie. (Westers) Boeddhisme is met name gericht op persoonlijke transformatie en wat minder gericht op verbinding met Gaia, de biosfeer, het leven.
Het leuke van neopaganistische tradities is dat ze aansluiten bij de belevingswereld van kinderen. Kinderen bewegen zich makkelijk tussen de "echte" wereld en fantasie. Volwassen hebben daar grote moeite mee, vooral in Nederland. In ons land hebben reformatie, contrareformatie, en de Verlichting hard toegeslagen. Semi-religieuze en spirituele bewegingen en ook de reguliere kerken werden de afgelopen decennia geplaagd door schandalen. Daardoor zijn Nederlandse volwassenen heel argwanend geworden naar spiritualiteit waarin fantasie gebruikt wordt. Westerse vormen van Boeddhisme lijken redelijk veilig omdat je vooral met jezelf bezig bent. Er zijn contexten waarin Nederlanders bereid zijn om mee te gaan in een fantasie, zoals het lezen van een boek, het kijken naar een film of naar een theatervoorstelling gaan. Maar participeren in een fantasie ligt een stuk lastiger. Dan gaat de control-stand aan. Toch zie je ook dat veel mensen op zoek zijn naar nieuwe vormen van zingeving. Men staat meer open voor een nieuwe relatie met de natuur. Dat geeft hoop en kansen om nieuwe dingen uit te proberen.
Nieuwe manieren zoeken om je te verbinden met de natuur samen met de mensen in je directe omgeving is als balanceren op een dun koord. Er zijn ontzettend veel belemmeringen en weerstanden bij mijzelf en bij de mensen in mijn omgeving. Zoals het vinden van een gezamenlijk geschikt moment, voldoende deelnemers vinden, de vorm vinden die passend is in het hier en nu, religieuze voorkeuren en aversies van buurtgenoten. En zelf probeer ik tussen mijn drukke dagelijkse bezigheden momenten te vinden om geïnspireerd en creatief te zijn. Je kan natuurlijk denken: dit is veel te ingewikkeld, begin er maar niet aan. Maar toch.
Onderstaand de tekst van de ceremonie die ik in het EIAB bedacht heb. De tekst is geïnspireerd op de jaarfeesten van de OBOD-druïden. Ik heb getracht zoveel mogelijk de symbolische handelingen die weerstand kunnen oproepen er uit te halen, zoals het aanroepen van de windstreken en de elementen en het trekken van een cirkel. Hiermee zou het toegankelijker kunnen zijn voor een grotere groep mensen. Maar misschien dat de tekst daarmee de worteling in traditie mist en daardoor inboet aan kracht? Ik weet het niet goed. De jaarfeesten van de druïden en wicca's zijn ingebed in een neopaganistische traditie. Niet heel oud, wél bouwend op oude symboliek uit een waaier aan mythen, verhalen en religies.
In de ceremonie hieronder heb ik geprobeerd om theater-elementen te combineren met religieuze handelingen. En ik heb geprobeerd om het simpel te houden, zodat het zonder voorbereiding uitvoerbaar is. En dat bovendien de mogelijkheid aanwezig is dat kinderen er plezier aan beleven!
*************************************************************************
Meiviering
Rollen:
Voedselboswachter
Aankondiger
Meikoning (Humbaba) en Meikoningin
Benodigdheden:
Een lange stok voor de wachter
Vuurschaal met vuur erin dat van te voren is aangemaakt.
Bloemen om de meikoning en -koningin te versieren
Startsetting
De meikoning en de meikoningin verbergen zich in het voedselbos, een paar minuten voor aanvang. De voedselboswachter staat bij de ingang van de ontmoetingskamer met de lange stok
De groep verzamelt zich bij de ingang naast nr 148. Daar wordt even kort doorgesproken wat de bedoeling is en het script wordt uitgedeeld. De groep loopt in stilte naar de ontmoetingskamer. Bij het betreden verspert de voedselboswachter de weg.
Wachter: wat komen jullie doen?
Aankondiger: Dit land was jarenlang een weiland. Wij willen hier graag vieren dat het weer een bos aan het worden is. En we willen de terugkeer van de vruchtbaarheid vieren op deze meidag
Wachter: treed binnen en wees welkom
Iedereen gaat in een kring staan
Aankondiger: Om de dagelijkse zorgen achter ons te laten en helemaal in het hier en nu aanwezig te zijn ademen we driemaal diep in en uit. Dat doen we terwijl we elkaars handen vasthouden en we doen het tegelijk: Eenmaal adem met de aarde onder ons. Eenmaal adem met de hemel boven ons. En eenmaal adem met de natuur om ons heen.
Aankondiger: we zingen nu drie keer Awen. Dit woord komt uit de Welsh bardentraditie en betekent inspiratie. Awen is vergelijkbaar met Ki uit de oosterse tradities of Manna uit het Christendom. Ik zal het een keer voorzingen. Awen
Allen: Awen 3x
Aankondiger: De viering is begonnen
Meikoningin loopt naar de wachter
Meikoningin: Mag ik hier naar binnen?
Wachter: Er is iemand die toegang vraagt tot de viering
Aankondiger: vraag wie het is
Wachter: wie ben je?
Meikoniningin: ik ben de mei, ik breng het voorjaar op haar hoogtepunt. Ben ik welkom in dit voedselbos?
Wachter: het is de meikoningin. Is ze welkom?
Iedereen: welkom meikoningin!
Wachter laat haar binnen. Ze neem een plek in het oosten in
Meikoning/Humbaba loopt naar de wachter
Meikoning/Humbaba: Mag ik hier naar binnen?
Wachter: er is nog iemand die toegang vraagt
Aankondiger: wie is het?
Wachter: wie ben je?
Meikoning/Humbaba: ik ben de mei,
Wachter: Hij zegt dat hij ook de mei is, maar die hebben we hier al. Kijk daar staat de meikoningin.
Aankondiger: vraag hem of hij echt wel de mei is want we hebben al een mei
Wachter: Ben jij wel echt de mei want we hebben al een meikoningin?
Meikoning/Humbaba: Ik ben de koning van het woud. Dat was ik al in Mesopotamië in de tijd van Gilgamesh. En nu ben ik hier in de voedselbos vriendjes geworden met Benno en Perry. Ik heb in mijn lange geschiedenis geleerd dat duurzame vruchtbaarheid niet in eenzaamheid kan bestaan. Ik heb Noach nog ontmoet en die had van alle dieren twee op zijn ark. Dit voedselbos is een nieuwe ark. Om de vruchtbaarheid terug te laten keren en mensen, dieren en planten in harmonie te laten zijn, zijn minstens twee mei’s nodig!
Wachter: hij zegt dat er meer dan eentje nodig is
Aankondiger: Zullen we hem binnenlaten?
Iedereen: Laat hem binnen
De wachter laat de meikoning binnen. Hij gaat staan naast de meikoningin.
Om beurten lezen ze een dichtregel uit een gedicht over de mei
Aankondiger: dank voor het tot grote hoogte brengen van het voorjaar. Willen jullie in ons bos blijven tot aan de zomer?
Meikoning en meikoningin: ja dat willen wij!
Aankondiger: Dan is nu het moment aangebroken om over het vuur te springen! Vuurspringen is een eeuwenoude vruchtbaarheidstraditie in vele verschillende culturen.
De meikoning en koningin springen hand in hand als eerste. Daarna de anderen.
Als iedereen weer in een cirkel staat wordt de ceremonie beëindigd
Aankondiger: Wij zijn zeer verheugd dat de meikoning en meikoninging in ons voedselbos willen verblijven. Dan is nu het moment gekomen om onze ceremonie af te sluiten. Daartoe zingen we nog drie keertje het Awen.
Allen: Awen
Aankondiger: Hiermee is het formele deel van de viering voorbij, maar laten we nog feest vieren met Meikoning en meikoningin in ons midden
